อยากจัดฟันต้องรู้!! เจาะลึก การจัดฟันแบบถอนฟันอย่างละเอียด

ทพ. เสริมศักดิ์ จิณณวณิชย์ DDS, MSc.จัดฟันLeave a Comment

จัดฟันต้องถอนฟันหรือไม่?? มาดูคำตอบกัน



Image

หลายๆคนอยากจะจัดฟันเพื่อเพิ่มความมั่นใจให้กับตัวเอง อาจจะเพราะมีฟันยื่น หรือฟันซ้อนเก แต่หลังจากได้ไปปรึกษาหมอจัดฟันก็ถึงกับถอยกรูดเนื่องจากต้องถอนฟัน บางคนถึงกับช็อกเพราะหมอบอกให้ถอนฟันถึง 8 ซี่ หมดปากพอดี วันนี้ทางคลินิกทันตกรรม 108 จะไขข้อข้องใจให้ว่า ถอนฟันเพื่อจัดฟัน ต้องถอนหรือไม่ เพราะอะไร

ประการแรก คนที่จะต้องถอนฟัน 8 ซี่ ก็มีอยู่จริง แต่ไม่ใช่ทุกคนครับ 8 ซี่ นี่คือจะเป็นฟันคุด 4 ซี่ และฟันกรามน้อยอีก 4 ซี่ ซึ่งโดยทั่วไป การจัดฟันแบบถอนฟันกรามน้อยออก 4 ซี่ มักจะทำในกรณีที่มีฟันซ้อนเก ฟันยื่น ปานกลางถึงมาก เพื่อสร้างพื้นให้สามารถดึงฟันที่ซ้อนเกหรือยื่นให้เข้ามาในบริเวณฟันที่ถูกถอนออกไป ซึ่งถ้าหากปัญหาของคนไข้ไม่ใช่ฟันยื่นมากหรือซ้อนเกมาก ก็อาจจะจัดฟันแบบไม่ถอนฟันได้

ส่วนฟันคุดจะเป็นฟันที่มักจะก่อให้เกิดปัญหาอื่นๆตามมามากมายอยู่แล้ว หมอฟันจึงมักจะแนะนำให้ถอนฟันคุดออกแม้จะไม่ได้ต้องการจัดฟันก็ตาม  แล้วยิ่งถ้าต้องการจัดฟัน ฟันคุดเป็นปัญหาอย่างแรกๆที่ควรจะต้องจัดการก่อนจะจัดฟัน เพราะเป็นต้นเหตุของเหงือกอักเสบ ปวดฟัน ทำความสะอาดยากจนทำให้ฟันผุได้ง่าย แต่ถ้าฟันไม่ได้คุด ขึ้นได้ถูกตำแหน่ง ดูแลรักษาความสะอาดได้ง่าย ไม่ผุ ก็อาจจะไม่จำเป็นต้องถอนออกครับ

Image

ปัจจุบัน การถอนฟันแทบจะไม่เจ็บแล้ว!!

เทคโนโลยีทางการแพทย์พัฒนาไปมากในปัจจุบัน ในทางทันตกรรมก็เช่นกัน เวชภัณฑ์ที่ใช้ในการถอนฟันก็พัฒนามามากกว่าในอดีตมาก ทั้งยาชาเฉพาะที่สำหรับทางทันตกรรม เข็มฉีดยา ยาชาที่ใช้ทาเฉพาะที่ ต่างก็พัฒนาไปหมดแล้ว การถอนฟันที่ปัจจุบัน คนไข้แทบจะไม่รู้สึกอะไรเลยระหว่างการถอน อาจจะมีเจ็บบ้างเล็กน้อยในการใส่ยาชา แต่ก็น้อยกว่าในอดีตมากเพราะทันตแพทย์ในปัจจุบันมักจะใช้ยาชาแบบทาก่อนที่จะฉีดกับเข็มฉีดยา บางครั้งหมอถอนฟันเสร็จเรียบร้อยแล้วคนไข้ยังไม่รู้ตัวด้วยซ้ำว่าถอนออกไปแล้ว

Image

แต่ก็อย่างที่บอกไปในข้างต้น ไม่ใช่ว่าทุกคนที่ต้องการจัดฟันจะต้องถอนฟัน คนที่จัดได้โดยไม่ต้องถอนฟันเลยแม้แต่ซี่เดียวก็มีครับ เยอะด้วย การที่จะจัดแบบถอนฟันหรือไม่ถอนฟัน ไม่ได้ขึ้นอยู่กับว่าหมอต้องการถอนนะครับ แต่ขึ้นอยู่กับลักษณะการเรียงตัวของฟันและลักษณะของขากรรไกรที่ต้องการจะจัดว่าเป็นเป็นอย่างไร

การจัดฟันร่วมกับการถอนฟัน

โดยทั่วไปกรณีที่ต้องจัดฟันร่วมกับถอนฟันจะมี 2 กรณี คือ 1. ฟันยื่นมาก 2. ฟันซ้อนเกมาก เนื่องจากการที่มีฟันยื่นและฟันซ้อนเกจะเป็นตัวบ่งชี้ว่า ขนาดของขากรรไกรของเรา ไม่ใหญ่พอที่รองรับฟันทุกซี่ให้สามารถเรียงกันได้ 

ให้นึกถึงกระถางธูปก็ได้ครับ สมมติเรามีธูปอยู่ 32 ดอก ถ้าเราต้องการจะปักเข้าไปในกระถางใหญ่ๆ(ขากรรไกรใหญ่)ให้เป็นระเบียบสวยงาม ก็สามารถปักได้ง่ายๆ แต่ถ้าหากกระถางเล็กเกินไปล่ะ? ถ้าเราพยายามปักธูปทั้งหมดเข้าไป ก็คงจะปักตรงๆไม่ได้


Image

ธูปเยอะ กระถางเล็ก ธูปก็จะเบียดเสียดกัน และบางดอกเฉียงออกมา


ดังนั้นถ้ากระถางธูปของเราเล็ก(ขากรรไกรเล็ก) ธูปก็จะเรียงกันแบบเบียดเสียดมาก(ฟันซ้อนเก) บางดอกก็ต้องยื่นเฉียงๆออกมา(ฟันยื่น) ทางที่จะทำให้ธูปที่มีสามารถเรียงกันได้สวยงาม ก็คงจะต้องยอมเอาธูปบางดอกออกมา(ถอน) ให้มีพื้นที่เหลือเพียงพอสำหรับให้ธูปที่เหลือเรียงเป็นระเบียบได้ พอจะเห็นภาพกันรึยังครับ ว่าทำไมต้องถอนฟัน


Image

ถอนเอาธูปบางดอกออกมา ธูปที่เหลือก็สามารถเรียงเป็นระเบียบได้


ที่นี้มักจะเกิดคำถามขึ้นมาบ่อยๆครับ ว่าแล้วถ้าเรามีฟันซ้อนเกเยอะ แต่ไม่อยากถอนล่ะ จะจัดได้มั้ย??? คำตอบคือ ได้ครับ แต่ แต่ๆๆ จะจัดออกมาสวยมั้ย นั่นคืออีกเรื่องครับ ก็ขอเปรียบเทียบกับกระถางธูปอีกครั้ง เวลาเราพยายามปักธูปทั้งหมดให้ลงไปในกระถางเล็กๆ ทางเดียวที่จะปักให้เป็นระเบียบได้ก็คือ ต้องปักเอียงๆออกมาจากกระถางนั่นเองครับ พูดง่ายๆก็คือ ถ้าฟันซ้อนเกเยอะ แต่เราไม่ยอมถอนฟัน ยิ่งจัดไป ฟันยิ่งเรียงตัว ก็จะยิ่งยื่นออกมานั่นเองครับ 

คำถามถัดมาคือ แล้วถ้าไม่ถอน 4 ซี่ล่ะ ถอนแค่ 3 ได้มั้ย 2 ได้มั้ย??

 ไม่ใช่ทุกคนที่ต้องจัดฟันแบบถอนฟัน แล้วต้องถอน 4 ซี่เสมอไปครับ แต่ส่วนใหญ่ ถ้ามีฟันครบปกติดี ตำแหน่งฟันขึ้นค่อนข้างปกติ ก็จะถอน 4 ซี่ครับ เนื่องจากการจัดฟันที่สวยงามนั้น ปัจจัยสำคัญมากอย่างหนึ่งคือ  “ความสมมาตร”

การจะดึงฟันให้เข้าที่เป็นระเบียบเราต้องการดึงให้เข้าที่ทั้งด้านซ้ายและด้านขวา การถอนฟันเพียงข้างเดียวแล้วดึงไปข้างเดียว แน่นอนว่าจะทำให้ฟันหน้าของเราเบี้ยวไปในด้านที่เราถอน ลองนึกดูนะครับว่าถ้าฟันหน้าเราเบี้ยว มันจะสวยรึเปล่า แน่นอนว่าไม่ครับ ทีนี้การดึงฟันบนเข้า เราก็ต้องดึงฟันล่างเข้าด้วย ไม่อย่างนั้นฟันก็ไม่สบกันอีก จึงเป็นเหตุผลว่าทำไมต้องถอน 4 ซี่ บนขวา บนซ้าย ล่างขวา ล่างซ้าย เหตุผลก็คือเรื่องความสมมาตรนี่เองครับ ลองดูการจัดฟันแบบนี้ในคลิปวิดีโอนี้นะครับ (กดไปเข้าดูใน youtube นะครับ เครดิตเจ้าของคลิปครับ)


การจัดฟันร่วมกับถอนฟันกรามน้อย 4 ซี่

แต่ก็ยังมีฟันอีกหลายๆรูปแบบที่ไม่จำเป็นต้องถอนฟันถึง 4 ซี่ จะลองยกตัวอย่างให้ดูนะครับ 

  • ฟันไม่ครบโดยกำเนิด ฟันไม่ครบ 32 ซี่อยู่แล้ว ก็อาจจะไม่จำเป็นต้องถอนถึง 4 ซี่
  • มีฟันที่ถูกถอนไปก่อนหน้านี้อยู่แล้ว ก็เพียงถอนฟันให้ครบคู่
  • ฟันครบ แต่เบี้ยวโดยธรรมชาติอยู่แล้ว ก็อาจจะใช้วิธีถอนฟันฝั่งตรงข้ามเพียงซี่เดียวกับฟันหน้าที่เบี้ยวไป เพื่อดึงฟันให้กลับมาตรง
  • ฟันยื่นและซ้อนเกแค่ฟันบน ฟันล่างซ้อนเกเพียงเล็กน้อยและไม่ยื่น กรณีนี้อาจจะแค่ถอนฟันคู่บนเท่านั้นครับ (คลิปประกอบด้านล่าง)
  • สูญเสียฟันหลังไปแล้วหลายซี่ แต่ฟันหน้าก็ยังยื่นและซ้อนเก หมอจัดฟันจะใช้วิธีอื่นๆและอุปกรณ์พิเศษอื่นๆร่วมด้วย เพื่อลดการสูญเสียฟันโดยไม่จำเป็นเพิ่ม

การจัดฟันโดยถอนฟันเพียงคู่บน

แล้วถ้ามีฟันยื่นและซ้อนเก แต่อย่างไรก็ตาม ยืนยันว่าไม่อยากถอนล่ะ สามารถจัดให้ฟันเข้าที่ได้หรือไม่?

ถ้าหากฟันยื่นและซ้อนเกไม่มากจนเกินไป ก็ยังมีวิธีอื่นๆบ้างในการช่วยให้ฟันเข้าที่

  • การเหลาฟัน ตะไบฟัน (Inter-proximal reduction)
    • จะใช้ในกรณีที่มีฟันซ้อนเกเล็กน้อยหรือฟันยื่นเล็กน้อย ซึ่งจะสามารถตะไบได้มากหรือน้อยจะขึ้นอยู่กับขนาดเดิมของฟัน ถ้าฟันซี่ใหญ่ก็สามารถตะไบได้ โดยทั่วไปจะตะไบฟันได้ด้านละ 0.25 มิลลิเมตร ถ้าตะไบมากเกินไปอาจจะทำให้เสียวฟันได้
  • การปักหมุดจัดฟันเพื่อดึงฟันทั้งชุดให้เข้าไปด้านใน (En-Masse distalization) 
    • สามารถทำได้ในกรณีฟันยื่นน้อยถึงปานกลาง แต่โดยทั่วไปจะต้องถอนฟันคุดออกก่อนด้วย

การเหลาฟัน ตะไบฟัน (Inter-proximal reduction)

การใช้หมุดจัดฟันเพื่อดึงฟันทั้งชุดไปด้านหลัง

โดยทั้ง 2 วิธีนี้เป็นเพียงวิธีเพิ่มเติมที่ทันตแพทย์จะต้องเลือกใช้อย่างระมัดระวัง และไม่อาจจะทดแทนการถอนฟันได้ในกรณีที่ฟันยื่นและซ้อนเกมาก อย่างไรก็ตามถ้าเราอยากทราบว่าจะจัดฟันได้โดยใช้วิธีอะไร ต้องปรึกษาทันตแพทย์จัดฟันก่อนนะครับ

หลังจากอ่านบทความนี้จบแล้ว หวังว่าผู้อ่านคงจะได้เข้าใจกันมากขึ้นว่า การจัดฟัน ไม่ได้จำเป็นต้องถอนฟันเสมอไป และการถอนฟันก็มีเหตุผลของการถอนมารองรับเสมอ  อย่างไรก็ตาม บทความนี้เป็นเพียงข้อมูลเบื้องต้นเท่านั้น แผนการรักษาอย่างละเอียดและถูกต้องจะต้องวางแผนโดยทันตแพทย์จัดฟันผู้เชี่ยวชาญและมีตัวช่วยในการวินิจฉัยรองรับด้วย ได้แก่ การตรวจฟันอย่างละเอียด ภาพ X-ray กะโหลกศีรษะ แบบพิมพ์ฟันเพื่อวินิจฉัยการจัดฟัน เพื่อเพิ่มความละเอียดให้กับแผนการรักษาที่สุด ว่าแล้ว ถ้าต้องการจัดฟันก็มาปรึกษาหมอจัดฟันกันได้เลยครับ

หากคำถามหรือข้อสงสัยใดๆเพิ่มเติมสามารถสอบถามได้ใน comment ด้านล่างเลยนะครับ

May 5, 2022

ฟันถูกถอนไปแล้ว จะจัดฟันแทนการใส่ฟันปลอมได้หรือไม่ ที่นี่มีคำตอบ

จัดฟัน, , , , , ,

หลังจากถอนฟันไปแล้ว เพื่อป้องกันฟันล้ม ควรใส่ฟันปลอม แต่เราก็สามารถจัดฟันเพื่อปิดช่องว่างแทนการใส่ฟันปลอมได้เช่นกัน...

November 29, 2020

จัดใส vs จัดเหล็ก

จัดฟัน, , ,

การจัดฟันแบบใสเป็นที่นิยมมากขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะคนที่ต้องการบุคลิกภูมิฐานระหว่างจัดฟัน มาดูกันนะคะว่าจัดฟันแบบใสต่างจากจัดฟันเหล็กอย่างไรบ้าง...

December 7, 2019

รีเทนเนอร์แบบไหนดี ตอบแบบชัดๆ

จัดฟัน, , ,

รีเทนเนอร์มีตั้งหลายแบบ แบบลวด แบบใส แบบเหล็ก เลือกไม่ถูกเลย ไม่เป็นไรครับ มาดูกันว่าถ้าเป็นหมอต้องใส่รีเทนเนอร์เอง หมอจะเลือกรีเทนเนอร์แบบไหน...

September 20, 2019

7 วิธีเร่งฟันให้เข้าที่ จัดเสร็จอย่างไว

จัดฟัน,

ความร่วมมือของคนไข้เองมีส่วนช่วยให้จัดฟันเสร็จเร็วขึ้นได้ คลินิกทันตกรรม 108 คลินิกจัดฟัน หาดใหญ่ ขอแนะนำวิธีการทำให้ฟันของเราเคลื่อนที่และเข้าที่ได้เร็วขึ้น...

จัดฟัน ที่ไหนดี
April 21, 2019

จัดฟันที่ไหนดี – 5 Check list เลือกคลินิกจัดฟันให้โดนใจ

จัดฟัน,

จะจัดฟันทั้งที ต้องเลือกคลินิกให้ดี ถ้าไม่ตั้งใจเลือกตั้งใจทำการบ้าน กว่าจะรู้ตัวก็อีกเป็นปี เสียเงินเสียเวลาไปเยอะ มาดูกันครับว่าจะเลือกคลินิกจัดฟันอย่างไร...

February 17, 2019

อยากจัดฟันต้องรู้!! เจาะลึก การจัดฟันแบบถอนฟันอย่างละเอียด

จัดฟัน, ,

ไขทุกข้อสงสัยโดยคลินิกทันตกรรม108 จัดฟัน ต้องถอนฟันหรือไม่ ถอนเพราะอะไร เคสแบบไหนบ้างถึงจะต้องถอนฟัน ไม่ถอนได้หรือไม่ มีทางเลือกอื่นหรือไม่ อ่านเลย Click!!...

January 26, 2019

Retainer ใส่ใจกับรีเทนเนอร์ซักนิด ฟันชิดเรียงสวย

จัดฟัน, ,

คนที่พึ่งจัดฟันเสร็จแน่นอนว่าจะต้องมีช่วงที่ต้องใส่รีเทนเนอร์ระยะหนึ่ง เข้าใจนะครับว่าน่ารำคาญ แต่ต้องขอบอกเลยว่าการใส่รีเทนเนอร์สำคัญมากๆ มาดูกันครับว่าสำคัญอย่างไร...

January 26, 2019

5 สิ่งที่ต้องเตรียมตัวก่อนเริ่มจัดฟัน

จัดฟัน, ,

เราควรจะต้องเตรียมตัวอย่างไรบ้างในครั้งแรก เพื่อให้เกิดปัญหาตามมาน้อยที่สุด บทความนี้ ทางคลินิกทันตกรรม108 หาดใหญ่ จะมาบอกในสิ่งที่คนอยากจัดฟันต้องรู้ครับ...

รีวิวจากผู้ใช้บริการคลินิกทันตกรรม108

positive review  คลินิกแนะนำดีมาก เอาใจใส่คนไข้คลินิกสะอาด พี่ๆพนักงานและคุณหมอน่ารักมาก หมอหาคลินิกที่จะจัดฟันหรือทำฟันแนะนำคลินิกทันตกรรม108เลยค่ะ ❤

NamFon Thitima Avatar NamFon Thitima
October 5, 2021

positive review  บริการดีมาก เป็นกันเอง แนะนำมาทำฟันกันที่นี่คะ

Wanida Som Avatar Wanida Som
January 21, 2019

positive review  หมอมือเบาดีค่ะ สำหรับการขูดหินปูน พูดเพราะแนะนำดี ❤️

Sirirat Anny Rakkit Avatar Sirirat Anny
December 3, 2018

positive review  คุณหมอให้คำปรึกษาดี คิวเป็นระบบ พนักงานน่ารัก

ฟาง Avatar ฟาง
May 1, 2022

positive review  คุณหมอขูดหินปูนพูดจาเพราะมาก ครับ แนะนำบริการดี Good Service khub

Yee Phakinz Avatar Yee Phakinz
October 15, 2020

แชร์บทความนี้ให้เพื่อนของคุณได้อ่าน